Baloniarstwo to dość młody sport. Liczy sobie zaledwie około 200 lat. Jego historia, mimo że stosunkowo krótka, jest bardzo bogata i stanowi ważny etap w dziejach ludzkości. Co więcej, balony na gorące powietrze krótko cieszyły się popularnością. Zostały niemal równie szybko zastąpione przez jeszcze bardziej przełomowe wynalazki – sterowce i samoloty.
Niemniej jednak to właśnie od nich zaczęły się nasze pierwsze próby podboju przestworzy. Choć był to wynalazek o ogromnym znaczeniu, balony nie zdobyły wielkiej popularności w codziennym użytku. Niemal od samego początku były raczej rozrywką dla pasjonatów.
Owszem, niektóre z nich były wykorzystywane do badań naukowych czy obserwacji wojskowych, ale ten epizod w historii był, delikatnie mówiąc, przelotny. Były po prostu zbyt nieprzewidywalne, bo dużo zależało od prądów powietrznych.
Sport wyczynowy
Jak już raz się w nich zakochasz, nie ma odwrotu. Być może dlatego właśnie przyciągały one wszelkiego rodzaju śmiałków i odkrywców, którzy chcieli wyznaczać nowe granice i pobijać rekordy. To, co prawdopodobnie miało zrewolucjonizować podróże, stało się pasją dla nielicznych.
I tak mniej więcej, sprawy mają się do dziś. Organizuje się wszelkiego rodzaju wyprawy, żeby podziwiać wspaniałe widoki, ale wciąż są tacy, którzy traktują baloniarstwo jako okazję do udowodnienia swoich umiejętności. Dlatego coraz częściej widzimy je też na zawodach, festiwalach i mistrzostwach, niż tylko na lotach „komercyjnych”.
Ale na czym w ogóle polega ten sport?
Wyzwania dla prawdziwych śmiałków
Jeśli dopiero zaczynasz swoją podróż z baloniarstwem, liczba balonowych festiwali może okazać się sporą niespodzianką. Wydawać by się mogło, że to jednak bardzo niszowa forma rozrywki. Dla wielu wręcz nieistniejąca. Ale tak nie jest.
Co roku setki pasjonatów gromadzą się w różnych zakątkach świata, żeby sprawdzić swoje umiejętności. A jak to wygląda? I tu robi się ciekawie. Przejdźmy więc do konkretów.
1. Pogoń za lisem (ang. Hare and Hounds)
Jedno z najbardziej ekscytujących wyzwań, pogoń za lisem, to test umiejętności nawigacji i precyzji. Jeden balon, nazywany „lisem”, startuje pierwszy i leci na określoną odległość, by potem wylądować. Reszta uczestników startuje po nim, a za zadanie mają zrzucić obciążony znacznik jak najbliżej miejsca lądowania lisa, które zostaje oznaczone po jego wylądowaniu. Im bliżej ich znacznik, tym lepszy wynik.
- Na czym polega wyzwanie: : Piloci muszą reagować na prądy powietrzne, odpowiednie dostosować wysokość, aby zmienić kierunek, oraz podejmować błyskawiczne decyzje, by precyzyjnie zrzucić znacznik.
- Czy wiesz, że…? Nazwa pochodzi od praktyki łowieckiej, ponieważ oryginalna angielska nazwa to Hare and Hounds, czyli zając i ogary. Polega ona na tym, że stado psów (zwykle z jeźdźcami) rusza w pogoń za zającem (lub innymi zwierzętami). Pomysł ten został później zaadaptowany do wyścigów biegowych i zawodów orientacyjnych – a w końcu przeniesiony w przestworza.
2. Złapać klucze (ang. Key Grab)
Wyobraź sobie, że lecisz ogromnym balonem w stronę wysokiego słupa z małym pierścieniem lub kluczem na samej górze, a potem próbujesz go złapać, unosząc się kilkadziesiąt metrów nad ziemią. O to właśnie chodzi w tym wyzwaniu.
- Na czym polega wyzwanie: Piloci muszą idealnie oszacować wysokość, by znaleźć się wystarczająco blisko słupa, zachowując przy tym kontrolę nad balonem. Jeden zły ruch i szansa na złapanie klucza przepada!
- Czy wiesz, że…? To wyzwanie wywodzi się z akrobacji powietrznych, gdzie piloci starali się wykonywać precyzyjne manewry, by złapać różne obiekty w powietrzu. Ten pomysł został przełożony na realia balonowe i przekształcony w oficjalny test umiejętności i kontroli nad balonem.
3. Łokieć
Bez względu na nazwę, łokieć to emocjonujące i wyjątkowe wyzwanie, które sprawdza nawigacyjne pilota na ostrych zakrętach przy zachowaniu pełnej kontroli nad balonem. W tej konkurencji piloci muszą wykonać serię ostrych zakrętów, często wokół wyznaczonych punktów, w sposób precyzyjny i kontrolowany. Celem jest jak najszybsze pokonanie toru, przy jednoczesnym trzymaniu się wyznaczonej trasy, bez ścinania zakrętów.
- Na czym polega wyzwanie: Piloci muszą pilnować wysokości lotu przy umiejętnym wykorzystywaniu prądów powietrznych, aby wykonywać precyzyjne zakręty bez utraty prędkości i kontroli. Nie chodzi tylko o manewrowanie, należy trzymać się trasy i z dala od znaczników. Jeden zbyt ostry lub zbyt szeroki zakręt kończy się utratą cennego czasu.
- Czy wiesz, że…? Wyzwanie Łokieć inspirowane jest slalomem, który często pojawia się w różnego rodzaju wyścigach powietrznych, ale z naciskiem na manewry charakterystyczne dla balonów. Pomysł na to zadanie zrodził się, ponieważ piloci balonów chcieli sprawdzić swoje umiejętności w warunkach wymagających absolutnej precyzji — coś jak jazda samochodem po bardzo krętej drodze.
4. STAR
To jedno z najbardziej emocjonujących wyzwań, wymagające precyzyjnego pilotowania balonu w otwartej przestrzeni 3D. Zadaniem pilotów jest uniesienie balonu na wysokość możliwie najbliższą określonej pozycji w trójwymiarowej przestrzeni powietrznej.
- Na czym polega wyzwanie: Balon nie posiada tradycyjnego układu sterowania, a zatem piloci polegać muszą na prądach powietrznych i zmianach wysokości, aby znaleźć się w wytyczonej pozycji, której właściwie nawet nie widać
- Czy wiesz, że…? Koncepcja „STAR” pochodzi po prostu od patrzenia w niebo i celowania w odległy punkt. To naprawdę ekscytujący test kontroli i szybkości, który przekształca lot balonem w emocjonujący wyścig.
5. Minimalny dystans (MDT)
W większości zawodów piloci starają się pokonać jak najdłuższe dystanse. Jak sama nazwa wskazuje nie o to chodzi MDT, czyli Minimalnym Dystansie. W tym przypadku piloci za zadanie mają wystartować z tego samego miejsca i wylądować jak najbliżej punktu startu w wyznaczonym czasie.
- Na czym polega wyzwanie: Balon polega tylko na prądach powietrznych, w związku z czym utrzymanie się w jednym miejscu jest o wiele trudniejsze, niż się wydaje. Piloci muszą opanować drobne zmiany wysokości i wykorzystywać różne kierunki wiatrów, żeby wreszcie wrócić do punktu wyjściowego.
- Czy wiesz, że…? To konkurencja „z życia wzięta”; utrzymanie pozycji w zmiennych warunkach pogodowych to nie lada wyzwanie. W dawnych czasach piloci, którzy potrafili utrzymać się w jednym miejscu, byli uważani za mistrzów, ponieważ musieli opanować zarówno układy wiatrów, jak i kontrolę nad balonem, żeby zbytnio się nie oddalić.
Nic łatwego
To tylko kilka przykładów – istnieje całe mnóstwo innych interesujących wyzwań. Te wydarzenia to zawsze świetna zabawa i porządna dawka emocji, ale nie dajcie się zwieść – mówimy o nich w kontekście wyzwań nie bez przyczyny. Większość z nich może wydawać się łatwa, zwłaszcza obserwując je z dołu, ale w rzeczywistości wymagają dużych umiejętności i odrobiny szczęścia.
